HASTALARIMIZA BİLGİLER
ORTODONTİ NEDİR?
Ortodonti;
dişler ve yüzdeki düzensizliklerin (maloklüzyon) teşhisi, önlenmesi ve
tedavisiyle ilgilenen diş hekimliği dalıdır. Ortodontik tedavinin ana amacı
fonksiyonel ve estetik açıdan sorunsuz çene kapanışıdır. İyi bir kapanış;
ısırma, çiğneme ve konuşmayı kolaylaştırır. Ağız sağlığının geliştirilmesi ve
böylece genel sağlığın da iyileşmesine yardımcı olur ve kişinin özgüvenini
artırır.
Çocuklar ilk defa ne zaman ortodontik
kontrolden geçmelidir?
Tüm
çocuklar 7 yaşını geçmeden ortodonti kontrolünden geçmelidir. Bazı
bozuklukların erken teşhis yöntemi ile henüz oluşmadan önlenebilmesi mümkündür.
Dişler ile ilgili sorunlar için çoğu hastada süt dişlerinin değişmesi beklense
de bazı iskeletsel sorunların çözümü erken yaşlarda çok daha kolay
olabilmektedir.
ORTODONTİDE KULLANILAN AYGITLAR
1. Sabit ortodontik tedavi
Ortodontistlerin
tedavide en sık kullandıkları yöntem dişlerin üzerine braket yerleştirmektir.
Metal braketler en sık kullanılan aygıtlardır. Daha estetik görüntü için diş
renginde olan seramik braketler veya dişlerin arka kısımlarına uygulanan ve
dışarıdan hiç görünmeyen lingual braketler de kullanılabilir.
2. Hareketli apareyler
Hareketli
apareyler hasta tarafından kolaylıkla takılıp çıkarılabilen apareylerdir. Basit
sorunların çözümünde ve genelde erken yaşlarda kullanılır.
3. Ağız dışı apareyler
Bu
apareyler, ağız dışından destek alan ortodontik tedavi gereçleridir. Hem dişleri
hareket ettirmek amaçlı hem de çenelerin gelişiminin yönlendirilmesinde
kullanılabilirler.
4. Şeffaf plaklar
Hafif
ortodontik bozukluklarda ya da aktif ortodontik tedavi sonrası elde edilen
durumun korunması amacıyla kullanılabilir. Hasta tarafından takılıp
çıkarılabilen şeffaf plaklardır.
Yukarıda
anlatılan her aparey çeşidi, her ortodontik problem için uygun değildir. Kliniğimizde muayene olduğunuzda durumunuza
en uygun tedavi planı oluşturulur ve size en uygun olabilecek aygıtlar
önerilir.
İSKELETSEL BOZUKLUKLAR
Alt
ve üst çenenin doğuştan veya sonradan kazanılan bozukluklarının çoğu erken
teşhis ile çocuk büyüme ve gelişimine devam ederken çözülebilmektedir. Eğer
büyüme ve gelişim bitmiş ise bu bozuklukların tedavisi ancak ameliyat ile mümkündür.
Kliniğimizde
hem bahsedilen erken dönem tedaviler hem de çene cerrahisi yani ortognatik
cerrahi uygulanabilmektedir.
ORTOGNATİK CERRAHİ
Ortognatik
cerrahi; çeneler birbirleriyle veya dişler çenelerle uyumlu olmadığında ihtiyaç
duyulabilen ve çenelere ilişkin şekil bozukluklarının düzeltilmesine yardımcı
olan cerrahi bir yöntemdir. Dişler ortodontik olarak düzeltilir ve sonrasında
çeneler cerrahi olarak yeniden konumlandırılır ve gerekiyorsa ortodontik
tedaviye devam edilerek ideal düzelme sağlandığında tedavi bitirilir. Bu
işlemler, sadece yüz görünümünü geliştirmekle kalmayıp, ayrıca dişlerin
birbiriyle uyumunu ve düzgün fonksiyon görmesini de sağlar. Bu şekilde hasta
daha rahat çiğneyebilir ve konuşabilir.
DDY ( DUDAK DAMAK YARIĞI)
DDY,
embriyolojik dönemde çeşitli nedenlerden dolayı bebeğin yüz bölgesindeki
yapıların birleşme kusuru nedeniyle ortaya çıkar. Halk arasında tavşan
dudaklılık olarak bilinir. Toplumda her 1000 doğumdan birinde görülür.
Bebekte
dudak yarığı, damak yarığı ya da her ikisi birden olabilir.
Ortodontistler
dudak damak yarıklı bireylerin hayatlarında büyük ve hayati rol oynarlar.
Ortodontistler, doğumu takip eden 1. gün ile 20’li yaşlara kadar geçen uzun bir
yaşam aralığında, çeşitli dönemlerde hastanın tedavisinde aktif rol oynarlar.
Bebek
damağında bir yarık ile doğmuşsa, ilk müdahale edilmesi gereken konu
beslenmedir. Yarık dudak ve damaklı bebeklerin doğumlarını takiben 1-2 gün
içinde ortodonti kliniklerine sevk edilmeleri gerekir.
Damağında
yarık olan bebek anne memesini veya biberonu olması gerektiği gibi ememez. Emme
fonksiyonunu, dolayısıyla beslenmeyi düzene sokabilmek için öncelikle “beslenme
plakları” yapılması gerekebilir. Böylece bebeğin aldığı besini yutabilmesi ve
dolayısıyla sağlıklı beslenebilmesi sağlanır. Ayrıca beslenme zorluğu çeken
bebeklerde özel biberon ve biberon başlıklarının da kullanılması faydalı
olacaktır.
Bu
erken dönemde, beslenme plakları dışında farklı uygulamalar da mevcuttur. Bu
uygulamalar ile bebeğin 4-6 aylık olduğunda geçireceği dudak kapatma
ameliyatına kadar ağız içi ve burun dokularına şekil verilmesi ve böylelikle
ameliyatın başarısının arttırılması da mümkündür. Bu alternatiflerin de
ortodontistler ile görüşülmesi ve detaylı bilgi alınması yerinde olacaktır.
Hekimler
ve ekoller arasında ufak değişiklikler olmasına rağmen, ortalama olarak 4-6
aylık bebeğin dudağı, 1-1,5 yaşındaki bebeğin damağı ameliyatla kapatılır. Bu
ameliyatlara bağlı olarak üst çenenin bir miktar geride konumlanması, dar
kalması ve üst çenedeki dişlerin düzgün sürememesi çok normaldir. Bu sorunların
tedavisinde de yine ortodontistler devreye girecektir. Dudak-damak yarığına
sahip olan çocuğunuzun 7-8 yaş civarında tekrar bir ortodontist muayenesine
götürülmesi gerekmektedir. Ortodontist gerekli görürse hemen, gerek görmezse
biraz daha ileri yaşlarda sizi tekrar tedaviye alacaktır. Üst çeneyi
genişletecek, öne alacak, dişleri düzeltecek tedaviler uygulayacaktır.
Daha
ileri yaşlarda dudak ve damak yarığına sahip hastaların dişlerinde ve üst
çenelerinde, yarık bölgesi düzeltilmiş olsa da bazı bozukluklar
görülebilmektedir. Bu durumda çoğu zaman ortodontik tedavi ile beraber yine
çene cerrahisi yapılabilmektedir.
Kliniğimizde
Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi ile koordine bir şekilde, her yaştaki
dudak ve damak yarıklı hastaların tedavileri yapılabilmektedir.
HASTALARLA İLGİLİ PROSEDÜRLER
Kliniğimizde
muayene için randevu almaya gerek yoktur. Mesai saatleri içinde muayene için
gelen hastaların hepsi en kısa zamanda muayene edilerek bilgilendirilir.
Kliniğimize
Kırıkkale ve çevre illerden gelen yoğun talepten ve ortodontik tedavilerin
ortalama iki yıl ve üzeri sürmesinden dolayı başvuran bütün hastalarımızın
tedavilerine başvurdukları tarihte başlanamamaktadır. Başvuran hastalardan
sadece ağız hijyeni iyi olan, dişlerini düzenli fırçalayan, tüm dolguları ve
diğer diş tedavileri yapılmış hastalar hasta sırasına alınır ve en kısa zamanda
tedavilerine başlanır.
Ortodontik
tedavi sürecinde dişlerin ekstra bakımı gerekir. Yiyecek artıkları tedavide
kullanılan braketler, teller, ve diğer apareyler üzerinde birikir ve temizliği
zorlaştırır. Bu dönemde diş çürüklerinin ve diş eti hastalıklarının önlenmesi
için, her ana ve ara öğün sonrası dişlerin fırçalanması gerekir. Bu yüzden
hastaların ortodontik tedavi öncesinde iyi bir ağız hijyeni ve düzenli diş
fırçalama alışkanlığını kazanmış olması gereklidir.